pkill

pkill – narzędzie do wysyłania sygnałów do procesów wybranych na podstawie nazwy, pełnej komendy (-f) lub innych atrybutów (UID, TTY, PPID itd.).
Typowe zastosowania: grzeczne przeładowanie demonów (-HUP), zakończenie wybranych procesów (-TERM, -KILL), zatrzymanie/wznowienie (-STOP, -CONT), automatyzacja w skryptach.
Składowa pakietu procps / procps‑ng w większości dystrybucji Linux. Odpowiedniki istnieją w BSD i Solaris (drobne różnice w opcjach).

Składnia

pkill [opcje] <wzorzec>
pkill -SIGNAL [opcje] <wzorzec>
pkill --signal SIGUSR1 [opcje] <wzorzec>

<wzorzec> to wyrażenie regularne ERE dopasowywane domyślnie do nazwy procesu; użyj -f, aby dopasowywać pełną linię poleceń.
Domyślny sygnał to SIGTERM (łagodne zakończenie).
Warianty: jednorazowo w terminalu lub w skryptach (cron, systemy CI/CD).

Parametry

Parametr	Opis
`-SIGNAL`, `—signal <nazwa	numer>`	Sygnał do wysłania (np. `-HUP`, `-TERM`, `-KILL`, `--signal SIGUSR1`).
`-e`, `--echo`	Wypisz PID i nazwę każdego procesu, do którego wysłano sygnał (potwierdzenie).
`-f`, `--full`	Dopasowanie do pełnej komendy (cmdline), nie tylko nazwy.
`-x`, `--exact`	Ścisłe dopasowanie całej nazwy/komendy.
`-i`, `--ignore-case`	Dopasowanie bez rozróżniania wielkości liter.
`-n` / `-o`	Tylko najmłodszy / najstarszy z dopasowanych procesów.
`-O <sek>`	Wybiera procesy starsze niż podany czas (sekundy).
`-u <euid[,..]>`, `-U <ruid[,..]>`	Filtrowanie po efektywnym / rzeczywistym UID użytkownika.
`-P <ppid[,..]>`	Filtrowanie po PID rodzica (PPID).
`-g <pgid[,..]>`	Filtrowanie po ID grupy procesów.
`-s <sid[,..]>`	Filtrowanie po ID sesji.
`-t <tty[,..]>`	Filtrowanie po TTY (np. `pts/0`, `tty1`).
`-F <plik>`, `--pidfile <plik>`	Pobierz PID‑y z pidfile (przydatne dla demonów).
`-L`, `--logpidfile`	Zgłoś błąd, jeśli pidfile nie jest zablokowany.
`--ns <pid>` / `--nslist <ipc,mnt,...>`	Dopasuj tylko procesy w tych samych przestrzeniach nazw; zwykle wymaga roota.
`-q`, `--queue <wartość>`	Użyj sigqueue(3) i wyślij wraz z sygnałem liczbę całkowitą.
`-V`, `--version` / `-h`, `--help`	Wersja / pomoc.

Uwaga: Flagi listujące procesy -l/-a oraz separator -d dotyczą pgrep, nie pkill. Opcja -v (negacja) w pkill jest wyłączona, by uniknąć przypadkowego „zabicia wszystkiego”.

Przykłady użycia

# 1) Grzeczne przeładowanie konfiguracji Nginx (HUP)
pkill -HUP nginx
# Efekt: procesy nginx otrzymują HUP i wczytują konfigurację bez zatrzymania usługi.

# 2) Zakończ dokładnie proces o nazwie 'sshd' i pokaż, co ubito
pkill -e -x sshd
# Efekt: wysyła SIGTERM do wszystkich procesów o nazwie dokładnie 'sshd' i wypisuje PID/nazwę.

# 3) Wyślij sygnał tylko do procesów użytkownika www-data
pkill -u www-data -TERM -x nginx
# Efekt: zakończy tylko procesy nginx należące do www-data (bez innych użytkowników).

# 4) Zatrzymaj (SIGSTOP) potomne 'sleep' bieżącego skryptu
pkill --signal SIGSTOP -P "$PPID" -x sleep
# Efekt: pauzuje wszystkie potomne 'sleep'; wznowisz `pkill --signal SIGCONT -P "$PPID" -x sleep`.

# 5) Użyj pełnej komendy, zabij **tylko najnowszy** proces pasujący do wzorca regex
pkill -n -f 'python3 .*app.py'
# Efekt: sygnał (domyślnie TERM) trafi tylko w najświeższy pasujący proces.

# 6) Z pidfile – bez wzorca
pkill -F /run/myapp.pid
# Efekt: wysyła sygnał do PID z pliku; wygodne dla demonów piszących pidfile.

# 7) Kill w tej samej przestrzeni nazw co proces 1234 (np. kontener)
sudo pkill --ns 1234 -f myservice
# Efekt: dopasowanie i sygnał ograniczone do namespace'ów procesu 1234.

Uwagi

Domyślny sygnał = SIGTERM. Najpierw używaj łagodnych sygnałów (TERM, HUP), a po braku efektu – dopiero -KILL.
Precyzja ma znaczenie: Używaj -x, -f, filtrów -u/-U, a w razie wątpliwości przetestuj wzorzec w pgrep zanim użyjesz pkill.
Cytowanie i regex: pkill używa regexów ERE. Cytuj wzorce '...', kotwicz ^...$, by unikać zbyt szerokich trafień.
Uprawnienia: Do sygnalizowania cudzych procesów potrzebne są uprawnienia roota (lub odpowiednie capabilities).
Różnice systemowe: Opcje różnią się między Linux (procps‑ng), BSD i BusyBox. Na usługach zarządzanych przez systemd preferuj systemctl stop/restart zamiast „ręcznego” ubijania.
Ograniczenia dopasowania nazwy: Nazwa z /proc/PID/stat bywa skracana (≈15 znaków) – używaj -f, aby dopasować pełną komendę.
Łączenie opcji: -n, -o i -v nie mogą być łączone razem (w pkill skrót -v i tak jest wyłączony).

Najczęściej spotykane błędy i jak je naprawić

Błąd / Komunikat	Przyczyna	Rozwiązanie
Brak efektu / kod wyjścia `1`	Brak dopasowań lub nie udało się wysłać sygnału	Sprawdź wzorzec w `pgrep`, dodaj `-f`/`-x`, zwiększ uprawnienia (`sudo`).
`pkill: invalid signal name`	Literówka lub niepoprawny sygnał	Użyj `kill -l` (lista sygnałów) lub podaj numer, np. `-9`.
`Operation not permitted`	Brak praw do sygnalizowania procesu innego użytkownika	Uruchom jako root/`sudo`, sprawdź SELinux/AppArmor.
`invalid user name` (przy `-u/-U`)	Nieistniejący użytkownik/UID	Zweryfikuj `getent passwd <user>` lub użyj numeru UID.
„Zabiłem za dużo!” (zbyt szeroki wzorzec)	Regex dopasował niechciane procesy	Zawsze testuj `pgrep`, dodaj `-x`, filtry `-u/-t`, zakotwicz wzorzec.
`cannot lock pidfile` (`-L`)	Plik PID nie jest zablokowany – możliwa konkurencja	Sprawdź, czy demon działa, użyj właściwego pidfile/ścieżki.
`The options -n and -o and -v can not be combined`	Niedozwolone łączenie opcji	Usuń konfliktujące opcje; w `pkill` nie używaj `-v`.

Linki i źródła

man pkill (procps-ng) – opis i pełna lista opcji.
man pgrep/pkill (man7.org) – dokumentacja i przykłady.
[Arch Li