pgrep

Wstęp

Cel sekcji: Krótko wprowadza czytelnika w tematykę komendy. Zawartość:

pgrep – wyszukuje identyfikatory procesów (PID) według nazwy, fragmentu polecenia lub wyrażenia regularnego.
Kluczowe zastosowania: szybkie filtrowanie procesów, tworzenie skryptów administracyjnych, diagnostyka (w połączeniu z kill, xargs, ps).
Często używane wraz z pkill (zabija procesy dopasowane wzorcem) i pidof (znajduje PID po nazwie pliku wykonywalnego).
Dostępne w większości dystrybucji Linux (pakiet procps/procps-ng). W systemach BSD i Solaris istnieją zgodne odpowiedniki, lecz część opcji może się różnić.

Składnia

pgrep [opcje] <wzorzec>

<wzorzec> to wyrażenie regularne dopasowywane domyślnie do nazwy procesu; użyj -f, aby dopasowywać do pełnej linii poleceń.
Warianty wywołania: interaktywnie w terminalu lub w skryptach (np. do warunkowego wykonywania działań).
Wspólne przełączniki: tryb szczegółowy listowania (-l, -a), dopasowanie ścisłe (-x), ignorowanie wielkości liter (-i), filtrowanie po użytkowniku/TTY/PPID.

Parametry

Parametr	Opis
`-f`	Dopasowuje wzorzec do pełnej komendy (cmdline), a nie tylko do nazwy procesu.
`-x`	Ścisłe dopasowanie całej nazwy/komendy (nie tylko fragmentu).
`-i`	Dopasowanie bez rozróżniania wielkości liter.
`-l`	Wypisuje PID oraz nazwę procesu.
`-a`	Wypisuje PID oraz pełną komendę procesu.
`-c`	Zwraca liczbę dopasowanych procesów zamiast listy PID.
`-n`	Zwraca tylko najmłodszy (najświeższy) dopasowany proces.
`-o`	Zwraca tylko najstarszy dopasowany proces.
`-d <sep>`	Ustawia separator między PID‑ami (domyślnie znak nowej linii).
`-u <euid[,euid...]>`	Filtrowanie po efektywnym UID użytkownika (nazwa lub numer).
`-U <ruid[,ruid...]>`	Filtrowanie po rzeczywistym UID użytkownika.
`-P <ppid[,ppid...]>`	Filtrowanie po PID rodzica (PPID).
`-g <pgid[,pgid...]>`	Filtrowanie po ID grupy procesów.
`-s <sid[,sid...]>`	Filtrowanie po ID sesji.
`-t <tty[,tty...]>`	Filtrowanie po terminalu/TTY (np. `pts/0`, `tty1`).
`-v`	Negacja dopasowania (pokaż procesy, które nie pasują do wzorca).
`-V`	Wypisuje wersję programu.
`-h`	Krótka pomoc.

Przykłady użycia

# 1) Wypisz PID i nazwę wszystkich procesów nginx
pgrep -l nginx
# Efekt: np. "1234 nginx", "5678 nginx: worker process".

# 2) Znajdź procesy Pythona uruchomione z server.py (dopasowanie do pełnej komendy)
pgrep -fa 'python.*server.py'
# Efekt: PID oraz pełna linia poleceń pasująca do regexu.

# 3) Policz procesy nginx uruchomione przez użytkownika www-data
pgrep -c -u www-data nginx
# Efekt: wypisuje liczbę dopasowań (np. 4).

# 4) Wyślij sygnał do najnowszego procesu dopasowanego do wzorca (ostrożnie!)
kill -HUP "$(pgrep -n nginx)"
# Efekt: sygnał HUP do najświeższego procesu nginx.

# 5) Dokładne dopasowanie nazwy procesu (bez regexu)
pgrep -x sshd
# Efekt: zwraca PID tylko jeśli nazwa procesu to dokładnie 'sshd'.

# 6) Procesy powłoki na konkretnym TTY
pgrep -t pts/0 -l bash
# Efekt: PID i nazwa bash powiązanego z terminalem pts/0.

Uwagi

Regex vs. glob: pgrep używa wyrażeń regularnych, nie wzorców powłoki. Dla ścisłego dopasowania użyj -x lub zakotwicz wzorzec (^...$).
Zakres dopasowania: Domyślnie dopasowuje nazwę procesu; przełącz -f, aby szukać w pełnej komendzie i argumentach.
Uprawnienia: Zwykły użytkownik zazwyczaj widzi tylko własne procesy. Aby przeszukiwać cudze, użyj sudo (w niektórych konfiguracjach wymagane są rozszerzone uprawnienia do /proc).
Wyjście/Status: Kod wyjścia 0 – znaleziono dopasowanie; 1 – brak dopasowań; 2 – błąd (np. zły argument/regex). To przydatne w skryptach warunkowych.
Różnice między systemami: Implementacje w procps‑ng (Linux) i BSD/Solaris mogą różnić się detalami i dostępnością flag (np. -a). Sprawdź man pgrep na swojej platformie.

Najczęściej spotykane błędy i jak je naprawić

Błąd / Komunikat	Przyczyna	Rozwiązanie
Brak wyjścia i kod `1`	Brak dopasowań do wzorca	Sprawdź regex, użyj `-f` lub `-x`, ewentualnie `-i` dla ignorowania wielkości liter.
`pgrep: invalid user name`	Nieprawidłowa nazwa użytkownika w `-u/-U`	Użyj poprawnej nazwy lub numeru UID; sprawdź `getent passwd <user>`.
`pgrep: invalid regular expression`	Błąd w składni regexu	Zweryfikuj nawiasy/escape; przetestuj wzorzec w `grep -E`.
`pgrep: option requires an argument -- 'u'`	Brak wymaganej wartości po fladze	Podaj listę wartości: np. `-u www-data,root`.
`Operation not permitted` / puste wyniki dla cudzych procesów	Brak uprawnień do odczytu danych innych użytkowników	Użyj `sudo`, uruchom jako root lub zawęź do własnych procesów.

Linki i źródła

man pgrep – oficjalna dokumentacja (strona podręcznika).
procps-ng (repozytorium) – źródła i dokumentacja projektu.
Solaris/BSD pgrep (podobne narzędzia) – różnice i składnia w BSD.