expand

expand – program użytkowy GNU coreutils (oraz w BSD, BusyBox), który konwertuje tabulacje (\t) w plikach lub strumieniach na odpowiednią liczbę spacji.
Kluczowe zastosowania: standaryzacja formatowania kodu/logów, przygotowanie plików do narzędzi niewspierających tabulacji, porównywanie plików diff.
Dostępny w większości dystrybucji Linux, macOS, BSD oraz w środowiskach POSIX.

Składnia

expand [opcje] [plik...]

Bez pliku działa na stdin → stdout (można używać w potokach).
Wspólne przełączniki globalne: -t, -i, --tabs=, --help, --version.

Parametry

Parametr	Opis
`-t N` lub `--tabs=N`	Ustaw stałą szerokość tab‑stopów na N kolumn (domyślnie 8).
`-t LISTA`	Definiuje niestandardowe tab‑stopy, np. `-t 4,8,12`.
`-i`	Konwertuj tylko wiodące tabulacje (na początku wiersza).
`--help`	Wyświetl pomoc i zakończ.
`--version`	Wersja programu.

Przykłady użycia

# Podstawowa konwersja pliku z tabulacji na spacje
expand raport.txt > raport_spacje.txt

# Użyj tab‑stopów co 4 kolumny
expand -t 4 kod.c > kod_spacje.c

# Konwertuj tylko początkowe tabulacje w strumieniu
cat Makefile | expand -i

Pierwszy przykład tworzy nowy plik, w którym wszystkie tabulacje zamieniono na 8 spacji.
Drugi dopasowuje szerokość tab‑stopów do czterech znaków – przydatne w projektach z konwencjami 4‑spacjowymi.
Trzeci stosuje się do wcięć na początku linii, pozostawiając tabulacje wewnątrz tekstu (np. w łańcuchach).

Uwagi

expand nie modyfikuje oryginalnych plików in‑place; przekieruj wynik do nowego pliku lub użyj sponge z moreutils, jeśli potrzebny jest zapis nadpisujący.
Działa jednokierunkowo – odwrotna operacja to unexpand.
Zachowanie względem znaków Unicode zależy od szerokości „kolumny” w terminalu; w skryptach warto testować wyjście.
W środowiskach z CRLF (Windows) zaleca się uprzednią konwersję linii (dos2unix).

Najczęściej spotykane błędy i jak je naprawić

Błąd / Komunikat	Przyczyna	Rozwiązanie
`invalid tab size`	Nieprawidłowa wartość po `-t` (np. 0 lub znak nie‑numeryczny)	Użyj dodatniej liczby całkowitej >0 lub listy rosnącej.
`No such file or directory`	Plik źródłowy nie istnieje	Sprawdź ścieżkę lub uprawnienia.
`write error`	Brak miejsca na dysku lub brak uprawnień do zapisu	Zwolnij miejsce lub przekieruj do katalogu z prawami zapisu.

Linki i źródła

man expand – oficjalna strona podręcznika.
GNU Coreutils Manual – expand – szczegółowa dokumentacja.
The UNIX Programming Environment – kontekst historyczny konwersji tabulacji.